در اولین دورهٔ جایزه دیتاژورنالیسم دقیقه، 42 مقاله از ۲۷ نویسنده در موضوعات مختلف دریافت و 41 مقاله داوری شد. در ادامه فهرست این مقالات به ترتیب حروف الفبا آمده است.
- آمار تقلبی انحصارگرایان درباره تعداد داروخانهها
- انتشار کتاب و سرانه مطالعه
- این بمب ساعتی را جدی بگیرید؛ جمعیت قابل توجه جوانان فاقد کار و تحصیل
- بازیگر سیاسی رشد اقتصادی
- برآورد کیفیت زندگی استانهای کشور با استفاده از نقشه های خودسازماندهنده
- بررسی عوامل و ريشههای اعتراضات شهريور تا آبان ١٤٠١ بر اساس اطلس جغرافيايی اعتراضات و گوگلترندز
- بررسی ورود اقتصاد به هنر و تاثیر آن در میان مردم با نگاهی بر آرای جامعهشناسان و منتقدان
- بيش از ۵۰% پزشكان متخصص سهميهای هستند
- پنج تابستان، پایتخت آلوده بود
- تحلیل محتوایی مطبوعات پس از جنبش مهسا
- تغییر مسیر ایرانیان: مقاصد نوظهور سفر و روندهای محتمل
- تقدم حاشیه بر متن در مدیریت شهر
- جان ایرانیان مهم است؛ مسئلۀ ازدیاد اخبار مرگ
- جستاری تحلیلی از خیزش و افول وبلاگستان فارسی با تعیین تاریخ مرگ وبلاگستان
(هر نویسنده حداکثر میتوانست برای جایزه ارسال کند. این مقاله به علت ارسال بیش از سه مقاله از طرف نویسنده داوری نشد) - جلوه انسان در معابد ژاپن
- چرا غزه فقط یک دستانداز است؟
- حتی تحریمیها هم نظر دارند: نظر مخاطبان روزنامه شریف درباره انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰
- دارایی و دانایی؛ کیفیت متفاوت معدل امتحانات نهایی و بودجه خانوار
- در ۲۴ ساعت بعد از افزایش قیمت بنزین، در افکار عمومی چه گذشت؟
- در انتظار خشم خیابان؛ نگاهی به نیروهای اجتماعی و انتخابات ریاست جمهوری در ایران پساانقلابی
- در ویکیپدیای فارسی چه چیزی مورد توجه کاربران است: قله نوردیهای دستهجمعی در شناخت جامعه
- درآمدی بر آداب و رسوم اختصاصی شیعیان
- دیتاژورنالیسم در سایه اطلاعات غلط
- رقابت و سودآوری در صنعت موبایل در ایران
- زبانشناسی جرمشناختی در تشخیص نویسنده اصلی خبر
- زوال زندگی در وسیعترین بلوطستان ایران
- سیمای گردشگری داخلی ایران: کمینهگرا و غیرسازمانیافته
- شتابگرفتن پیشرویها به لطف محدودیتهای شتابدار
- شفافیت مالی بهترین تبلیغ برای وقف
- طلاق در وضعیت «قرمز»
- مجازی چسبید: شریفیها در آموزش مجازی نمرههای بالاتری کسب کردند
- شاخصهای یک جامعه مردمسالار
- منظرهی رسانههای ایران: مطالعهای محاسباتی
- بررسی روزمرهنویسیهای توییتر فارسی: ناخودآگاه جمعیمان عزادار است!
- نزاع برای جیبهای خالی
- نزاعها در ایران زنانهتر شده است
- نگاهی به صنعت هواپیمایی کشور با کمک آمار و ارقام
- نگاهی به صنعت هوایی ایران از دریچه آمار و ارقام
- نگاهی به فعالیتهای اجتماعی هنرمندان و بررسی میزان کنشگری هنرمندان در عصر جدید
- هشتگ مهسا امینی
- یک راه رفته و هزار راه نرفته (مرور نتایج یک نظرسنجی در دانشگاه شریف درباره انتخاب رشته)
- یلدا و ولنتاین یک تغییر پارادایم: تحلیلی بر روند محبوبیت مناسبتها در ایران
متن کامل مقالات
متن کامل مقالاتی که نویسنده اجازه انتشار آنها را داده و فایل قابل ویرایش آنها پیشتر برای مجله ارسال شده در لینک زیر در دسترس است:
شیوه داوری
هیئت داوران جایزه دیتاژورنالیسم دقیقه در سال 1402 با مراجعه به مجموعهای از افراد با سابقه از حوزههای مختلف تشکیل شد تا مجموعه متنوعی از زوایای دید را در بر بگیرد.
- بهمن اجدری؛ دانشآموختۀ مدیریت، دانشجوی جامعهشناسی و تحلیلگرِ داده
- مجید پورکاشانی؛ دانشآموخته هوش مصنوعی و مهندس داده
- حبیبه جعفریان؛ نویسنده و روزنامهنگار
- حسین سیدی؛ دانشآموخته فیزیک
- متین غفاریان؛ روزنامهنگار
- علیرضا کدیور؛ دانشآموخته آمار و تحلیلگر داده
- روحاله گیتینژاد؛ طراح گرافیک
- سعید مجیدی؛ متخصص یادگیری ماشین و پردازش زبانهای طبیعی
- فائزه منطقی؛ وکیل دادگستری و مدرس حقوق
- عطیه وحیدمنش؛ پژوهشگر اقتصاد آموزش و مدرس اقتصاد
برای داوری مقالات دریافت شده رویداد جایزه دیتاژورنالیسم دقیقه در سال 1402 به صورت زیر عمل شد.
- مهلت ارسال مقالات در تاریخ 15 بهمن 1402 به پایان رسید.
- بررسیهای اولیهای برای ارزیابی اصالت مقالات و تقلبی نبودن آنها انجام شد.
- نسخهای بدون نام نویسنده از مقالات تهیه شد و در اختیار هیئت داوران و کمیته اجرایی قرار گرفت.
- کمیتهای چهار نفره از افراد یادشده مقالات را خواندند و با رأیگیری آنها را به دو سطح A و B تقسیم کردند.
- تمامی مقالات در اختیار داوران قرار گرفت و از ایشان خواسته شد تا جهت مدیریت زمان، نخست کاندیداهای دریافت جایزه را امتیازدهی کنند و بعد سراغ سایر مقالات بروند.
- داورها با معیارهای زیر به مقالات امتیاز دادند:
- کیفیت عنوان اصلی مطلب
- گیرایی سطرهای ابتدایی برای ورود به بحث
- انسجام و پیوستگی روایت
- کیفیت استدلالها و روش تحلیل
- بیان ساده و قابل فهم
- کیفیت زبان متن
- اعتبار دادههای تحلیل
- تنوع دادههای مورد استفاده در متن
- کیفیت مصورسازیها و وضعیت بصری مقاله
- کیفیت نتیجهگیری و پایانبندی
- ارزش کلی مقاله
- ارجاع به منابع و ارائه لوازم شفافیت و نقدپذیری
- داوران علاوه بر امتیازدهی یادداشتهایی نیز برای هر یک از مقالات نوشتند.
- میانگین امتیاز دریافت شده از داوران محاسبه شد و فهرست جدیدی از مقالات شایسته تقدیر و کاندیداهای دریافت جایزه مشخص شد.
- جلسه هیئت داوران تشکیل و درباره کیفیت کلی آثار و کاندیداهای دریافت جایزه گفتگو شد و در انتها برای مشخص کردن برندگان رایگیری شد. در ضمن داوران پیشنهادات جدیدی برای اضافه شدن به مقالات شایسته تقدیر ارائه دادند.
- نکتهای که هیئت داوران بر آن اتفاق نظر داشت این بود که تمام مولفههای لازم برای عالی و بینقص قلمداد کردن یک مقاله در هیچ یک از آثار دریافت شده، جمع نشده است. به عنوان مثال یکی از مقالات که کاندیدای دریافت جایزه بود، تحلیل آماری در خور توجه و گرافیک مناسبی داشت اما روایت قابل قبولی نداشت یا به عنوان نمونه اثری به عنوان مقاله علمی پژوهشی دریافت شده که از نظر روش تحقیق وضعیت بسیار خوبی دارد اما از سادگی و زبان مناسب برای عرضه در حوزه عمومی برخوردار نیست . علاوه بر این نکته، هیچ تکاثری به صورت ممتاز و چشمگیر با دیگر کاندیداهای دریافت جایزه اختلاف نداشت به صورتی که قریب به اکثریت داوران آن را به عنوان برنده جایزه دیتاژورنالیسم اعلام کنند. به همین خاطر بعد از چند نوبت رفت و برگشت بین اعضای هیئت داوران تصمیم در نهایت بر آن شد که هیچ یک از مقالات به عنوان برنده رتبه اول جایزه دیتاژورنالیسم معرفی نشود، با این امید که در سال آینده آثاری برای دریافت جایزه کاندیدا شوند که همه متفقالقول آنها را به عنوان مقالات برتر و برندگان جایزه انتخاب کنند.
نتایج داوری و یادداشتهای داوران برای هر یک از مقالهها را در ادامه مطالعه کنید.
نتایج داوری و یادداشتهای داوران
نتایج داوری در سه بخش اعلام شد:
برندگان جایزه، مقالات شایسته تقدیر و سایر مقالات
برندگان جایزه
برنده اول:
هیأت داوران مقالهای را به عنوان برنده اول انتخاب نکرد.
برنده دوم:
عنوان مقاله: سیمای گردشگری داخلی ایران: کمینهگرا و غیرسازمانیافته
بازخورد داوران:
– دست روی موضوع مهمی گذاشته شده و ورود به بحث گیرایی مناسبی دارد و استدلالهای موثری را به کار میگیرد.
– اگر چه تمرکز روی گردشگری داخلی است اما برای مقایسه وضعیت ایران و سایر کشورها برای ورود به بحث استفاده از مصورسازی توصیه میشود.
– چرا بحث یکمرتبه از شیوه سفر شروع شده؟
– در مقاله از تمایز آمارهای رفت و برگشت استفاده نشده و تفاوت چندانی هم ندارند، به همین خاطر میتوان از میانگین آنها استفاده کرد و از تمایز رفت و برگشت صحبت نکرد تا حواس خواننده به حاشیه مطالب اصلی منحرف نشود.
– آنچه تحت عنوان رویکرد کمینهگرا و شخصیسازی ادواتی مثل اقامت و شیوه حمل و نقل از آن یاد شده، چنانکه از نمودارها بر می آید، در سالهای بعد از پاندمی تشدید شده است. میشد به این مورد بیشتر پرداخت.
– اشاره به سهم بالای درمان نابدیهی و ارزشمند است. بعضی جاها مدعای متن تکرار شده. میشد در کنار فقدان سازمانیافتگی به زیرساختهای اجتماعی مانند اعتماد و سرمایه اجتماعی هم در ترجیح فضای شخصی چه در وسیله نقلیه و چه اقامتگاه در مقایسه با امکانات و خدمات عموم گردشگری اشاره کرد.
– مصورسازیهای سه بعدی مزیتی در مقاله ایجاد نکرده و استفاده از آنها در میان مصورسازیهای دوبعدی چندان توصیه نمیشود، مگر اینکه مصورسازی دوبعدی ناکافی باشد.
– اگر در جمعبندی از منظری بالاتر به موضوع نگاه شده و رهیافتی تازه مطرح میشد، به ارزش مقاله میافزود.
– یک مسئله قابل تامل که هنگام خواندن این مقاله مطرح میشود این است که علت گرایش به امکانات شخصی در گردشگری داخلی ظرفیت ناکافی زیرساخت آن است یا این گرایش در حالی اتفاق میافتد که ظرفیت زیرساختهای گردشگری همچنان جای استفاده دارد و منتظر اقبال مردم است؟
– در مجموع مقاله سنجیده، مفید و ارزشمندی است. به امید پرداختن بیشتر به موضوع مهم و مهجور مانده گردشگری و مقالات عالی و اثرگذار بیشتر.- مصورسازیها خوب نیست اما مفهوم است.
– بهتر است سوال شفافتر در ابتدای متن آورده شود.
– پایان بندی واضح نیست.- سهم بالای هزینه درمانی در سفرها نیاز به تحلیل دارد.
– اگر هدف سفر درمان باشد، شمول هزینه درمان جزو هزینههای سفر چندان قابل توجیه نیست.- از لحاظ ویرایشی، کیفیت متن میتواند بهتر شود.
– کیفیت نمودارها از لحاظ املایی و ویرایش توضیحات داخل نمودارها میتواند بهتر شود.
– شاید از ابتدا میشد نتایج بهدست آمده را حدس زد.- مختصر و مفید- موضوع ظرفیت و قابلیت تحلیل بیشتر داشت.- جایگاه روانشناختی و سبک زندگی سفر توضیح داده نشده.
– جواب کلی اقتصاد ضعیف، بیش از حد عمومی است.- مقاله جالبی بود.
– استفاده از داده خوب بود اما مصورسازی ضعیف بود.
– نویسنده میتوانست با استفاده از سایر منابع مانند آمارهای موجود در سایتهای خبری و یا برخی از اپهای سفری تصویر کاملتری ارائه کند.
– نمودارها در هم بود و اگر اعداد خارج نمودار میآمد، خواناتر میشد.
– نویسنده میتوانست تحلیلهای جامعتری هم بیان کند. مثلا به جز بحث هزینه یک دلیلی که خانوار ممکن است سفر با خودروی شخصی را به هواپیما یا قطار ترجیح دهد، این است که در غیاب کسب و کار فراگیر کرایه ماشین، عملا سفر با هواپیما یا قطار باعث میشود، فرد نتواند مقاصد گردشگری مقصد را درست ببیند و یا هزینهاش زیاد شود و یا کلا به خاطر بیرون شهر بودن امکان رفتن نداشته باشد.
برنده سوم
این جایزه به صورت مشترک به ۲ مقاله اهدا شد.
عنوان مقاله: این بمب ساعتی را جدی بگیرید
بازخورد داوران:
– مقاله ارزشمند، بدون حاشیه و کار شده است. هم از نظر کمی به موضوع پرداخته و هم جنبههای فکری و نظری مسئله را مورد بررسی قرار داده و میتواند به مرجعی در حوزه عمومی برای بررسی موضوع جوانان خارج از چرخه کار و تحصیل (NEET) بدل شود.
– روی واژه NEET تاکید زیادی شده و در برخی موارد جلوی زبانآوری متن را گرفته است.
– این که برای پرداختن به موضوع در سطوح مختلف از دادههای جهانی و مرکز آمار چه در مطالعات بازار و چه در سرشماری برای بررسی در سطح شهرستان بهره گرفته شده، از نکات مثبت مقاله است. با این حال مقاله هم چنان میتواند خوشخوانتر باشد و عمق و گستره اثرگذاری خود در حوزه عمومی را افزایش دهد. اگرچه در سطح شهرستان میشد از محاسبات دقیقتری برای هدف گرفتن این جمعیت استفاده کرد.
– میشود چند پیشنهاد برای ملموستر کردن نتایج محاسبات هم ارائه کرد. از جمله اضافه کردن رتبه ایران در قالب دهک و صدک در کل کشورها و استفاده از نمودار فراوانی که نشان دهیم ایران در چند درصد برتر در میان کشورهای دنیاست.
– نکته دیگر ترسیم نقشه برای نشان دادن وضعیت شاخص NEET در استانها و شهرستانهای کشور است.
– با ارتباطی که متن با اعتراضات برقرار کرده، میتوان به عنوان گامهای بعدی برای تهیه مقالات جدید، ارتباط آماری این شاخص را با اعتراضات در ایران و ارتباط آن با کشورهایی که اعتراضات بیشتری در سالهای اخیر تجربه کردهاند، مورد بررسی قرار داد.- مقاله برای سال ۱۳۹۸ است و دادهها باید بهروزرسانی شوند.- در مقاله بیشتر به تشریح ارقام اکتفا شده و فاقد علتسنجیهای عمیقتر است.
– ارتباط بخش تحلیلی با اعداد و ارقام منسجم نیست، در واقع به جای اینکه ارقام وظیفه تحلیل را بدوش بکشند، بیان تئوریها چنین کرده است.- موضوع جذاب
– دادهها به نظر چندان جدید نیستند- مفهوم جالبی طرح شده، ولی دادهها ناکافی و تحلیل ناقص است.- مسئله مشخص و نتیجهگیری نداشت.
– برای استفاده از آمارهای ILO به سایت اصلی مراجعه نشده بود.- فقدان نمونه معیار خارجی. بحران جهانی است، ولی مقاله آن را بومی القا میکند.- روی موضوع مهمی دست گذاشته است، اما نویسنده بیشتر به همان آمار موجود اتکا کرده است. مثلا نویسنده از روی خلاصه آمارهای مرکز آمار ایران نرخ بیکاری 50 شهرستان اول را استخراج کرده است، اما نرخ NEET این شهرستانها را استخراج نکرده، در صورتیکه از روی پرسشنامه سرشماری 1395 به راحتی این متغیر قابل محاسبه است. نویسنده اینجا ادعا میکند، دادهای در دسترس نیست، در صورتی که در مورد این متغیر دادهها در دسترس هستند.
– میتوانست با مقایسه نرخ این شاخص بین سالهای 85، 90 و 95 روند و تغییرات آن را در سطح شهرستانی استخراج کند و بر اساس شرایط اقتصادی تحلیلی از این متغیر بدهد.
– نویسنده در سطح توصیف متغیر باقی مانده و نتوانسته تحلیلی بدهد که چرا این جوانان اگر به هر دلیل کار و تحصیل ندارند، علاقهای به مهارتآموزی هم ندارند؟
– به طور کلی موضوع مهمی انتخاب شده اما در استخراج دادههای موجود و تحلیل آنها کار نصف و نیمه انجام شده است.
عنوان مقاله: یلدا و ولنتاین یک تغییر پارادایم، تحلیلی بر روند محبوبیت مناسبتها در ایران
بازخورد داوران:
مقالات تقدیر شده
هیأت داوران ۱۰ مقاله را شایسته تقدیر تشخیص داد. این مقالات به ترتیب حروف الفبا آمدهاست.
عنوان مقاله: بررسي عوامل و ريشههاي اعتراضات شهريور تا آبان ١٤٠١ بر اساس اطلس جغرافيايی اعتراضات و داده های گوگلترندز
بازخورد داوران:
عنوان مقاله: تغییر مسیر ایرانیان: مقاصد نوظهور سفر و روندهای محتمل
بازخورد داوران:
– مقاله مختصر و مفید است و حاشیه نمیرود و به همین دلیل در انتقال یافتههای مهم، بی کم و کاست عمل میکند.
– آمار سفر اطلاعات خوبی برای پی بردن به تحولات اجتماعی است.
– مسئله کاهش سفرهای زیارتی داخلی که در این تحقیق به آن اشاره شده، نکته قابل تاملی است که با آنچه در پیمایشهای دیگر آمده نیز همخوان است.
– منابع داده کم است.
– سوال تحقیق مشخص نیست
– بهتر بود واحد و عنوان شاخصها روی نمودارها نوشته میشد.
– در نمودار روند ماندگاری محور افقی به جای سال، عدد ترتیبی نوشته شده است.
– مختصر و مفید
سوال ابتدای متن جواب درستی ندارد.
– جواب کلی اقتصاد ضعیف، بیش از حد عمومی است.
– نوشته جمع و جور و خوبی بود.
– استفاده از آمار گردشگری که مرکز آمار تولید کرده، اما کمتر مورد استناد قرار گرفته، نقطه قوت مقاله بود. با این وجود معلوم نیست به خاطر فقدان داده یا دلیلی دیگر، نویسنده در ادعای خود مبنی بر مقاصد نوظهور تقریبا متوقف مانده است.
– نویسنده صرفا توانسته بگوید افراد بیشتر برای دید و بازدید سفر رفتهاند و زیارت کمتر رفتهاند و کمی هم در مورد اینکه سمت جنوب سفرها بیشتر شده است، حرف زده است، اما بیش از آن توضیح نداده است، در حالی که عنوان نوشته مقاصد نوظهور بوده است و خواننده انتظار دارد که در مورد تغییر سلیقه مردم در سفر و انتخاب مقاصد جدید مطلب ببیند. به عبارتی عنوان با بدنه متن همخوانی کمی داشت.
عنوان مقاله: در ۲۴ ساعت بعد از افزایش قیمت بنزین، در افکار عمومی چه گذشت؟
بازخورد داوران:
عنوان مقاله: در ویکیپدیای فارسی چه چیزی مورد توجه کاربران است؟ (قله نوردیهای دستهجمعی در شناخت جامعه)
بازخورد داوران:
عنوان مقاله: رقابت و سودآوری در صنعت برنامههای موبایل در ایران
بازخورد داوران:
عنوان مقاله: زبانشناسی جرمشناختی در تشخیص نویسنده اصلی خبر
بازخورد داوران:
عنوان مقاله: شتاب گرفتن پیشرویها به لطف محدودیتهای شتابدار
بازخورد داوران:
عنوان مقاله: شفافیت مالی بهترین تبلیغ برای وقف
بازخورد داوران:
عنوان مقاله: منظرهی رسانههای ایران: مطالعهای محاسباتی
بازخورد داوران:
عنوان مقاله: یک راه رفته و هزار راه نرفته( مرور نتایج یک نظرسنجی در دانشگاه شریف درباره انتخاب رشته)
بازخورد داوران:
سایر مقالات
عنوان مقاله: آداب و رسوم اختصاصی شیعیان
بازخورد داوران:
عنوان مقاله: آمار تقلبی انحصارگرایان درباره تعداد داروخانهها
بازخورد داوران:
عنوان مقاله: انتشار کتاب و سرانه مطالعه
بازخورد داوران:
عنوان مقاله: بازیگر سیاسی رشد اقتصادی (آیا عملکرد دولتها تنها عامل بهبود تولید ناخالص داخلی است؟)
بازخورد داوران:
عنوان مقاله: برآورد کیفیت زندگی استانهای کشور با استفاده از نقشههای خودسازماندهنده (SOM)
بازخورد داوران:
عنوان مقاله: بررسی ورود اقتصاد به هنر و تاثیر آن در میان مردم با نگاهی بر آرای جامعه شناسان و منتقدان
بازخورد داوران:
عنوان مقاله: بيش از ۵۰ درصد پزشكان متخصص سهميهای هستند
بازخورد داوران:
عنوان مقاله: پنج تابستان پایتخت آلوده بود
بازخورد داوران:
عنوان مقاله: تحلیل محتوایی مطبوعات پس از جنبش مهسا
بازخورد داوران:
عنوان مقاله: تقدم حاشیه بر متن در مدیریت شهر
بازخورد داوران:
عنوان مقاله: جان ایرانیان مهم است
بازخورد داوران:
عنوان مقاله: جلوه انسان در معابد ژاپن
بازخورد داوران:
عنوان مقاله: چرا غزه فقط یک دستانداز است؟
بازخورد داوران:
عنوان مقاله: چگونه هشتگ ۳۰۰ میلیونی «مهسا امینی» رکورد توئیتر فارسی را شکست؟
بازخورد داوران:
عنوان مقاله: حتی تحریمیها هم نظر دارند (نظر مخاطبان روزنامه شریف درباره انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰)
بازخورد داوران:
عنوان مقاله: دارایی و دانایی
بازخورد داوران:
عنوان مقاله: در انتظار خشم خیابان؛ نگاهی به نیروهای اجتماعی و انتخابات ریاست جمهوری در ایران پساانقلابی
بازخورد داوران:
عنوان مقاله: دیتاژورنالیسم در سایه اطلاعات غلط
بازخورد داوران:
عنوان مقاله: زوال زندگی در وسیعترین بلوطستان ایران
بازخورد داوران:
عنوان مقاله: طلاق در وضعیت «قرمز»
بازخورد داوران:
عنوان مقاله: مجازی چسبید (شریفیها در آموزش مجازی نمرههای بالاتری کسب کردند)
بازخورد داوران:
عنوان مقاله: شاخصهای یک جامعه مردمسالار
بازخورد داوران:
عنوان مقاله: ناخودآگاه جمعیمان هم عزادار است!
بازخورد داوران:
عنوان مقاله: نزاع برای جیبهای خالی!
بازخورد داوران:
عنوان مقاله: نزاعها در ایران زنانهتر شده است!
بازخورد داوران:
عنوان مقاله: نگاهی به صنعت هواپیمایی کشور با کمک آمار و ارقام
بازخورد داوران:
عنوان مقاله: نگاهی به صنعت هوایی ایران از دریچه آمار و ارقام
بازخورد داوران:
عنوان مقاله: نگاهی به فعالیتهای اجتماعی هنرمندان و بررسی میزان کنشگری هنرمندان در عصر جدید
بازخورد داوران: